Su sardu limba olimpiònica? «S'importante est a partetzipare» a su disafiu terminològicu

Chi sos giogos olìmpicos de Parigi siant comintzados giai nos nde semus sapidos. Forsis prus pro sas polèmicas de sa tzerimònia inaugurale chi non pro sas cumpetitziones isportivas e sas medàllias chi sunt otenende sos atletas. Però chie iscriet in sardu (o chie diat chèrrere lèghere noas in sardu) si sapit deretu de un’àtera cosa. De una cosa chi dat s’idea de cantu siat galu longa sa maratona terminològica pro afortire custa limba. Est bastante a iscùdere un’ograda a sa lista de sas disciplinas pro bìdere chi, cunforma a àteras limbas, est unu disafiu chi semus perdende.

Beru est chi unas cantas disciplinas podent e devent abarrare cun su nùmene issoro: su tèrmine Taekwondo, pro nàrrere, non podet èssere bortadu gasi comente non diamus chèrrere a bortarent s’Istrumpa nostra (chi no est olimpiònica ma bàgiat comente esèmpiu). Su matessi pro Judo, ma fintzas pro unos cantos isport “otzidentales” comente su Tennis, su Golf, s’Hockey e àteros. Ma – dimanda – unu traballu terminològicu a si podet fàghere? S’istòria reghente de una limba chi no est istatale nos narat chi emmo.

In ocasiones de sos giogos olìmpicos de Bartzellona, su dipartimentu de sa Cultura de sa Generalitat de Catalunya publicheit su resurtadu de unu traballu comintzadu su mese de martzu de su 1991 e acumpridu su de argiolas de su 1992. In cussos “Diccionaris Olímpics” b’aiat unu tìtulu pro cada isport ufitziales e dimustrativos. In prus de custu elencu b’aiat belle 12mìgia definitziones e 55mìgia denominatziones. Nùmeros chi nos ammustrant sa mannària de cussa faina. Duncas chie cheret iscrìere de isport in catalanu oe tenet custu e custu àteru istrumentu.

In prus de sos tèrmines catalanos b’amus sos chi ant catalanizadu: Bàdminton (agiunghende·bi s’atzentu), Bàsquet o Basquetbol (cun sa grafia ibèrica in càmbiu de sa k), Hoquei (su matessi), Voleibol (imbetzes de Volleyball, de platja si est sa versione Beach) e gasi sighende·bi·la.

E nois? Fùbalu a banda, chi est su Football sardizadu, ite faghimus cun su Basketball? Torramus petzi Basket cun sa grafia sarda (Baschet?) o a costàgiu de s’originale abbreviadu li ponimus una fòrmula prus simigiante a Pallacanestro e Baloncesto? Bene diat andare Bòcia a canistru? E sighende custu tràgiu bene diant andare Bòcia a bolu pro su Volleyball/Pallavolo e Bòcia a manu pro s’Handball/Pallamano?

Sa chistione est prus dìliga de un’iscalada isportiva; su trampolinu pro chi nos tufemus cheret bene sestadu; su traballu netzèssitat disciplina comente in su nàdidu sincronizadu; sa mira cheret giusta pro chi punnemus a su tzentru che chi esseremus tirende cun s’arcu; su bolu devet barigare su fuste brinchende cun sa pèrtiga etc.

Ca fìamus narende de su disafiu linguìsticu chi semus perdende cunforma a àteras limbas. Tando la serramus cun cussa frase chi ant postu in buca a Pierre De Coubertin, chi nât chi su chi contaiat non fiat a bìnchere ma a partetzipare. Bene, tando est bene chi sa Sardigna pighet parte a su disafiu terminològicu cun aficu e cun profetu. Est a nàrrere cun una polìtica linguìstica sèria (a sa catalana) chi non lasset a sos sìngulos s’arriscu de unu sèberu chi a bortas podet èssere dèghidu (ma semper individuale) e àteras nono.